VAR trong bóng đá đã trở thành chủ đề nóng không chỉ với giới chuyên môn mà còn với người hâm mộ toàn cầu. Công nghệ video hỗ trợ trọng tài này mang đến nhiều thay đổi lớn trong cách điều hành trận đấu, giúp tăng tính công bằng nhưng đồng thời cũng làm nảy sinh nhiều tranh cãi chưa có hồi kết. Cùng 868VIP tìm hiểu toàn diện về VAR qua bài viết sau.
Nguồn gốc và quá trình triển khai VAR trên thế giới
Để hiểu rõ hơn VAR trong bóng đá, bạn cần biết lịch sử ra đời cùng cách nó được áp dụng tại các giải đấu lớn. VAR – viết tắt của “Video Assistant Referee” – lần đầu được thử nghiệm tại Hà Lan năm 2012. Sau đó, FIFA chính thức đưa công nghệ này vào sử dụng ở Confederations Cup 2017 và trở nên phổ biến từ World Cup 2018.
VAR hiện đã được triển khai ở hầu hết các giải vô địch quốc gia hàng đầu như Premier League, La Liga, Bundesliga, Serie A lẫn các giải đấu quốc tế. Công nghệ này có một đội ngũ trọng tài video riêng, ngồi tại phòng VAR, sử dụng hệ thống camera hiện đại để hỗ trợ trọng tài chính xử lý các tình huống phức tạp.
Khám phá nguyên tắc hoạt động của VAR trong bóng đá
Tất cả những tình huống được VAR can thiệp đều phải tuân theo quy trình chặt chẽ. Trong phần này, 868VIP giúp hội viên nắm rõ cách thức hoạt động của VAR để hiểu đúng về vai trò hỗ trợ, không thay thế trọng tài chính.
4 tình huống trọng tâm VAR có thể can thiệp
Theo luật FIFA, VAR trong bóng đá chỉ được phép can thiệp trong 4 trường hợp:
- Bàn thắng (xác định việt vị, bóng đã ra ngoài chưa, lỗi trước khi ghi bàn)
- Phạt đền (có phạm lỗi trong vòng cấm hay không)
- Thẻ đỏ trực tiếp (không áp dụng cho thẻ vàng thứ hai)
- Nhận diện sai cầu thủ bị phạt
Quy trình vận hành của hệ thống VAR
Mỗi trận đấu sử dụng VAR đều có một trung tâm điều hành độc lập với 3 trọng tài video. Họ giám sát tất cả tình huống nhạy cảm cũng như sẽ thông báo cho trọng tài chính nếu phát hiện lỗi rõ ràng. Trọng tài chính có thể ra dấu hình chữ nhật để kiểm tra video, hoặc phớt lờ nếu cảm thấy VAR không đủ cơ sở thay đổi quyết định trên sân.
Tìm hiểu ảnh hưởng của VAR trong bóng đá hiện đại
Từ khi được đưa vào sử dụng, công nghệ này đã thay đổi cách vận hành của các trận đấu một cách toàn diện.
VAR trong bóng đá – Giảm thiểu sai sót nghiêm trọng
Ưu điểm lớn nhất mà công nghệ này mang lại là giúp giảm đáng kể các lỗi nhận định dẫn đến bàn thắng oan uổng hoặc thẻ phạt sai. Rất nhiều trận đấu đã được điều chỉnh chính xác nhờ VAR, đặc biệt là các tình huống việt vị siêu mỏng hoặc phạm lỗi kín.
Tăng tính minh bạch & công bằng của VAR
Sự hiện diện của VAR buộc cầu thủ phải cẩn trọng hơn trong các hành vi tiểu xảo. Việc trận đấu được giám sát qua hàng chục camera giúp giảm bớt các tranh cãi cùng mang lại cảm giác công bằng cho người chơi và người xem.
Top những tranh cãi đi cùng công nghệ VAR
Không thể nói về VAR trong bóng đá mà bỏ qua những tranh luận gay gắt tại 868VIP. Dù hỗ trợ trọng tài hiệu quả, VAR cũng là nguyên nhân khiến nhiều trận cầu trở nên mất cảm xúc.
Làm gián đoạn mạch cảm xúc trận đấu
Một số HLV lẫn cầu thủ cho rằng VAR khiến trận đấu bị cắt vụn. Mỗi lần VAR được sử dụng là một lần không khí trên sân lắng xuống. Với khán giả, việc ăn mừng bàn thắng rồi bị từ chối sau vài phút kiểm tra video tạo cảm giác hụt hẫng và thiếu tự nhiên.
Tính chủ quan trong nhận định tình huống
VAR là công cụ, nhưng người sử dụng nó vẫn là con người. Trọng tài có thể chọn xem hoặc không xem tình huống; góc quay có thể chưa đủ rõ; thời gian kiểm tra lâu khiến phán đoán đôi khi vẫn gây tranh cãi. Điển hình là các tranh cãi xung quanh VAR trong trận Anh – Pháp tại World Cup nữ 2023, khi quả phạt đền phút 90+6 vẫn còn gây bức xúc trên truyền thông.
VAR trong bóng đá Việt Nam: Cơ hội hay thách thức?
Bên cạnh các giải đấu lớn, VAR trong bóng đá cũng bắt đầu được đưa vào sử dụng ở Việt Nam từ mùa giải V.League 2023–24. Tuy nhiên, quá trình triển khai tại đây vẫn gặp nhiều khó khăn.
- Hạ tầng chưa đồng bộ: Không phải sân nào cũng đáp ứng đủ điều kiện lắp đặt camera, phòng VAR.
- Nguồn nhân lực còn thiếu kinh nghiệm: Trọng tài Việt chưa được đào tạo chuyên sâu về VAR nên có lúc sử dụng chưa đúng quy trình.
- Chi phí vận hành cao: Mỗi trận có VAR tốn kém hàng trăm triệu đồng, gây áp lực cho các CLB lẫn BTC.
Tương lai của VAR trong bóng đá thế giới
Với sự phát triển công nghệ, VAR trong bóng đá sẽ còn được nâng cấp hơn nữa trong thời gian tới. FIFA đã thử nghiệm semi-automated offside (việt vị bán tự động) cùng cảnh báo qua smartwatch để giúp trọng tài xử lý nhanh hơn.
Một số giải đang áp dụng VAR trực tiếp cho khán giả – hiển thị đoạn video và lý do can thiệp VAR trên màn hình lớn, tương tự như bóng bầu dục. Đây là bước đi giúp tăng tính minh bạch lẫn làm hài lòng người xem. Có thể trong tương lai gần, VAR sẽ trở thành một phần không thể thiếu, góp phần tạo ra môi trường thi đấu chính xác, chuyên nghiệp, ít tranh cãi hơn.
Kết luận
VAR trong bóng đá là cuộc cách mạng lớn về công nghệ trong thể thao vua. Dù vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều, nhưng không thể phủ nhận tác động tích cực của nó đến sự công bằng và minh bạch trong thi đấu. Hãy cùng 868VIP theo dõi hành trình phát triển của công nghệ này và tận dụng thông tin để soi kèo chính xác.
Tác Giả: Trần Ngọc Hà – Với 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý lẫn vận hành cá cược trực tuyến. Cập nhật 7/8/2025